| Χρονική περίοδος | Αρχαιότητα |
| Ειδικό αρχείο | Φιλολογικές |
| Όνομα συγγραφέως | Πολύαινος |
| Είδος συγγραφέως | Ρήτορας, συγγραφέας εγχειριδίων τακτικής |
| Χρονολογία συγγραφέως | 2ος αι. μ.Χ. |
| Τίτλος έργου | Στρατηγήματα |
| Χρονολογία έργου | 161-169 μ.Χ. |
| Εκδότης - έκδοση | E. Woelfflin - J. Melber, Polyaeni Strategematon libri viii |
| Χρονολογία εκδόσεως | 1887 |
| Σειρά - τόπος εκδόσεως | Bibliotheca Scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana (Leipzig) |
| Στοιχεία παραθέματος | 4.1 |
| Παράθεμα | Ἀργαῖος βασιλεὺς Μακεδόνων, Ταυλαντίων Γάλαυρος· Ταυλάντιοι στρατεύουσιν ἐπὶ Μακεδόνας. Ἀργαῖος, ἦν γὰρ αὐτῷ χεὶρ ὀλίγη, κελεύει τὰς παρθένους τῶν Μακεδόνων, ἐπειδὰν οἰ πολέμιοι προσάγωσι τὴν φάλαγγα, αὐτοῖς ἐκ τοῦ ὅρους τῆς Ἐρεβοίας ἐπιφανῆναι. Οἱ μὲν δὴ προσῆγον· αἱ δὲ ἐπεφάνησαν καὶ κατῄεσαν ἀπὸ τοῦ ὅρους παρθένοι πολλαὶ θύρσους ἀντὶ δοράτων πάλλουσαι καὶ στεφάνοις τὰ πρόσωπα σκιάζουσαι. Γάλαυρος ἐξεπλάγη ἄνδρας εἶναι τὰς παρθένους ἀπὸ μακροῦ νομίζων καὶ τὸ ἀνακλητικὸν ὑπεσήμηνεν· Ταυλάντιοι δὲ ἔφευγον τά τε ὅπλα ἀποβαλόντες καὶ τὰ σκευοφόρα καταλιπόντες. Ἀργαῖος ἀμαχεὶ κρατήσας ἱερὸν ἱδρύεται Διονύσῳ Ψευδάνορι καὶ τὰς παρθένους, ἃς πάλαι Κλώδωνας ἔκλῃζον οἱ Μακεδόνες, αὐτὸς κλῄζειν ἔταξε διὰ τὴν μίμησιν τῶν ἀνδρῶν Μιμαλλόνας. |
| Γλώσσα πρωτοτύπου | ελληνική |
| Σημειώσεις - σχόλια | Ο Αργαίος είναι ο δεύτερος Τημενίδης βασιλιάς της Μακεδονίας στην παλαιότερη γενεαλογία του βασιλικού οίκου που σώζεται. Η περίοδος της βασιλείας του υπολογίζεται περίπου στα τέλη του 7ου αι. Οι Ταυλάντιοι είναι ιλλυρικό φύλο. Κλώδωνες και Μιμαλλόνες είναι γνωστές και από αλλού ονομασίες των Βακχών στη Μακεδονία· ενδέχεται να αντιστοιχούν σε δύο διαφορετικές ηλικιακές τάξεις. To επεισόδιο που διασώζει ο Πολύαινος, το οποίο ανήκει στη σφαίρα του μύθου μάλλον παρά της ιστορίας, και το οποίο είναι πολύ πιθανό να ανάγεται στην ποιητική φαντασία του Καλλιμάχου, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τη λατρεία του Διονύσου στη Μακεδονία. Ο αιτιολογικός μύθος του Καλλιμάχου παραπέμπει στα έθιμα των διαβατηρίων τελετών για τους νέους σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο, στα οποία η παρενδυσία και η προσωρινή μίμηση του άλλου φύλου, πριν από την κανονική ένταξη στη ζωή της πόλης, είχαν κεντρική θέση. |
| Λέξεις κλειδιά | Αργαίος, Διόνυσος Ψευδάνωρ, διαβατήριες τελετές, θρησκεία |
| Συντάκτης του δελτίου | Πασχάλης Πασχίδης |