02/12/2007
Σαμοθράκη-Πύργος του Φονιά

Αικατερίνη Μπάλλα
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ.
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης

Στη βόρεια παραλία της Σαμοθράκης, 8χλμ. νοτιοανατολικά από τα Θερμά στις ανατολικές εκβολές του ποταμού Φονιά σώζεται ο ομώνυμος μεσαιωνικός πύργος. Ο πύργος του «Φονιά» κατασκευάστηκε πιθανότατα μετά το 1431 και παρά το γεγονός ότι ανήκει στο ίδιο αμυντικό πρόγραμμα με την οχύρωση των Γατελούζων στην Παλαιόπολη, δεν εντάσσεται σε μία ευρύτερη οχύρωση. Πρόκειται για μια ενιαία αρχιτεκτονική μονάδα με τετράγωνη κάτοψη, σωζόμενο ύψος περίπου 12 μ. και τοίχους με πάχος πάνω από 2 μ., κατασκευασμένους από ημιλαξευμένες ποταμίσιες πέτρες και ασβεστοκονίαμα με οριζόντια τοποθετημένα κεραμίδια στους αρμούς.

Ο πύργος από κατασκευαστική άποψη φέρει ομοιότητες με τον νοτιοανατολικό πύργο της Παλαιόπολης. Αποτελούνταν από τρεις ορόφους με ξύλινα πατώματα και ένα τυφλό ισόγειο. Η είσοδος του πύργου βρίσκεται στη βορινή του πλευρά, στο ύψος του πρώτου ορόφου. Στο εσωτερικό, η σκάλα που προφανώς κατέληγε στο δώμα, διαμορφώνεται θολωτά μέσα στο πάχος του τοίχου, ενώ οι τοίχοι του πρώτου και δεύτερου ορόφου φέρουν τοξωτές εσοχές. Στον δεύτερο όροφο οι τοξωτές αυτές εσοχές είχαν πολεμίστρες στο κέντρο τους.

Στον αρχαιολογικό χώρο που εκτείνεται κατά μήκος της ανατολικής και δυτικής όχθης του ποταμού, μέχρι το ύψος της πρώτης Βάθρας, έχουν αποκαλυφθεί άφθονα λείψανα κατασκευών, τα οποία διατηρούνται σε ύψος που φθάνει το 1 μ. Ο οικισμός που διασώζεται εδώ χρονολογείται από τα αρχαϊκά μέχρι τα βυζαντινά χρόνια.

Βιβλιογραφία:

Αρχαιολογικός οδηγός, (1999). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 30.

Ζήκος Ν., (1994). Οι Βυζαντινοί χρόνοι, Αφιέρωμα: Σαμοθράκη, Εφημερίδα Καθημερινή, σελ. 10.

Θράκη, Το σταυροδρόμι των Ελλήνων, (2000). Εκδόσεις Αδάμ, σελ. 392.

Μάτσας Δ., Μπακιρτζής Α. (1998). Σαμοθράκη, Μικρός Πολιτισμικός Οδηγός, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης & Δήμου Σαμοθράκης, ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, 12η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, σελ.88.

Οδηγός περιήγησης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, (2000). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 101.

Σαμοθράκη, το νησί των μυστηρίων, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης.


Γενική άποψη του Πύργου του Φονιά, στο ΒΑ άκρο του νησιού, απέναντι από τον Ελλήσποντο. Ο πύργος, από το ακρωτήρι πάνω στο οποίο βρίσκεται («του Φονιά») και χρονολογείται στην εποχή των Παλαιολόγων.
(Φωτογραφία: Kαρασούρη, σελ. 367)

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Άλλα Αρχεία
Δεν υπάρχουν αρχεία.