02/12/2007
Σπήλαιο Αγίων Θεοδώρων

Αικατερίνη Μπάλλα
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ.
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης

Βόρεια της Αλεξανδρούπολης και Δυτικά του Άβαντα στην περιοχή του Ζωναίου όρους, βρίσκεται η κοιλάδα του ποταμού «Ειρήνης ρέμα», ο οποίος κινείται με κατεύθυνση BΔ-ΝΑ για να εκβάλλει στο Αιγαίο.

Με την κοιλάδα του «Ειρήνης ρέμα» (τουρκ. In dere) ενώνεται μια μικρότερη πλευρική κοιλάδα, η οποία απολήγει σε απότομους γκρεμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους σχηματίζουν σπήλαια. Σε ένα τέτοιο σπήλαιο στην κορυφή μιας μεγάλης κοιλότητας διαμορφώθηκε ο βραχώδης ναός των Αγίων Θεοδώρων. Oι τοίχοι του, αλλά και το εντοιχισμένο εικονοστάσιο του είναι πλούσια διακοσμημένοι με βυζαντινές τοιχογραφίες δύο φάσεων: Στην πρώτη, η οποία χρονολογείται στα τέλη του 11ου αιώνα ανήκουν τα έργα με τα τυπικά χαρακτηριστικά της λεγόμενης «μοναστικής» παράδοσης, με την έντονη γραμμικότητα, τη σχηματικότητα, την έλλειψη όγκου, τη μετωπικότητα και αυστηρότητα των μορφών. Η δεύτερη φάση χρονολογείται στη στροφή του 12ου με τον 13ο αιώνα και διακρίνεται από τα χαρακτηριστικά της λεγόμενης «μεταβατικής εποχής», τη γραμμική «Κομνήνειο» και την πιο ιδεαλιστική, ανθρωποκεντρική «παλαιολόγεια» ζωγραφική. Το ναϊδριο με την προσθήκη χτιστού τέμπλου και με την τοιχογράφηση των επιφανειών του βράχου, θυμίζει τις σπηλαιώδεις εκκλησίες της Καππαδοκίας.

Βιβλιογραφία:

Αρχαιολογικός Χάρτης Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 6-7.

Ελλάς-Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, (1992). Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας – Θράκης.

Ελλάδα-Έβρος, Το οχυρό της φύσης, της ιστορίας, της παράδοσης, Έκδοση Νομαρχίας Έβρου.

Κούκος Μ. (1991). Στα βήματα του Ορφέα, Οδοιπορικό της Θράκης, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/Koukos/orfeas/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).

Οδηγός περιήγησης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, (2000). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 85.


Άποψη του εσωτερικού του σπηλαίου των Aγ. Θεοδώρων.
(Φωτογραφία: Byzant. Forsch., pl. LXXIII)
Tοιχογραφημένη παράσταση του αρχαγγέλου Mιχαήλ από το σπήλαιο των Aγ. Θεοδώρων.
(Φωτογραφία: ΘΡΑΚΗ - Έκδ. ETBA, σελ. 58)
Tοιχογραφία της Kοίμησης της Θεοτόκου από το σπήλαιο των Aγ. Θεοδώρων.
(Φωτογραφία: Byzant. Forsch., pl. LXXV)
Ο ναός των Άγιων Θεοδώρων.
(Φωτογραφία: Πάντσογλου Χρήστος)

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Άλλα Αρχεία
Δεν υπάρχουν αρχεία.