Αναζητήστε στην Πύλη

Σύνθετη αναζήτηση
 
Αρχική 29 Μαρτίου 2024
Πολιτισμός Αρχαιολογία Μνημεία Τύμβοι Ανατολική Μακεδονία και Θράκη Νομός Έβρου Δήμος Κυπρίνου

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Σχετικοί Σύνδεσμοι
Η ανασκαφή στην Δοξιπάρα
Ηλεκτρονική αναδημοσίευση από εφημερίδα
Mikri Doxipara - Zoni Excavation.
Ιστοσελίδα για την ανασκαφή στην Δοξιπάρα
Δήμος Κυπρίνου
Επίσημη Ιστοσελίδα του Δήμου Κυπρίνου
Ρωμαϊκές Άμαξες στον Έβρο
Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

Άλλα Αρχεία
Δεν υπάρχουν αρχεία.
Συντεταγμένες Στοιχείου
Δεν έχουν καταχωρηθεί.       
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
Εκκλησίες
Κάστρα
Κτίσματα
Μακεδονικοί Τάφοι
Τύμβοι
Υδραγωγεία
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ
Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Δήμος Αλεξανδρούπολης
Δήμος Διδυμοτείχου
Δήμος Κυπρίνου
Δήμος Ορεστιάδας
Δήμος Ορφέα
Δήμος Σουφλίου
Δήμος Τριγώνου
Τύμβοι: ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Ολες οι κατηγορίες
Δεν υπάρχουν υποκατηγορίες στη Θεματική Κατηγορία που επιλέξατε.

02/12/2007
Μικρή Δοξιπάρα

Αικατερίνη Μπάλλα
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ.
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης
προεπισκόπηση εκτύπωσης

Σε φυσικό ύψωμα και κοντά στο δρόμο που οδηγούσε από την Αδριανούπολη στη Φιλιππούπολη, στην περιοχή ανάμεσα στα χωριά Μικρή Δοξιπάρα, Ζώνη και Χελιδόνα αποκαλύφθηκε ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους ταφικούς τύμβους της Θράκης. Ο τύμβος της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης, ο οποίος έχει διάμετρο 60μ. και ύψος 7,5μ., κατασκευάστηκε σταδιακά, στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. για να καλύψει τις ταφές-καύσεις τεσσάρων μελών μιας οικογένειας που πέθαναν, αποτεφρώθηκαν και ενταφιάστηκαν διαδοχικά.

Οι ανασκαφικές έρευνες στη βόρεια Θράκη έχουν αποδείξει ότι συχνά οι οικογένειες πλούσιων γαιοκτημόνων επέλεγαν να ταφούν μέσα στα οικογενειακά τους κτήματα και όχι σε οργανωμένα νεκροταφεία. Η συνήθεια αυτή φαίνεται πως ήταν ιδιαίτερα διαδομένη στην περιοχή της Θράκης κατά τη ρωμαϊκή εποχή, ενώ παρατηρείται μια ιδιαίτερη προτίμηση στο έθιμο της καύσης και όχι του ενταφιασμού των νεκρών. Η περίπτωση της Μικρής Δοξιπάρας είναι αντιπροσωπευτική αυτής της ταφικής πρακτικής, όπου πιθανότατα μια πλούσια οικογένεια γαιοκτημόνων που ζούσε στην περιοχή στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. κατασκεύασε τον τύμβο για να θάψει τέσσερα από τα μέλη της.

Η ανασκαφική έρευνα στον ταφικό τύμβο της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης άρχισε το 2002 από τη ΙΘ΄Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Θράκης και είχε σωστικό χαρακτήρα. Τα πολυάριθμα θραύσματα από μαρμάρινα ανάγλυφα και αρχιτεκτονικά μέλη δίπλα στον τύμβο οδήγησαν αρχικά στην υπόθεση ότι ενδεχομένως, στην κορυφή του τύμβου να υπήρχε κτιστό ταφικό μνημείο που έχει καταστραφεί ολοσχερώς ή το μνημείο να προϋπήρχε στη θέση που αργότερα κάλυψε ο τύμβος ή σε κάποια γειτονική θέση. Η υπόθεση αυτή δεν έχει επιβεβαιωθεί, εξαιτίας της σύλησης και της μερικής καταστροφής του τύμβου.

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως τέσσερις μεγάλους λάκκους, οι οποίοι περιείχαν τα υπολείμματα των καύσεων τριών ανδρών και μιας γυναίκας, οργανικά υλικά, καθώς και πλούσια κτερίσματα, όπως πήλινα, γυάλινα και χάλκινα αγγεία, χάλκινοι λυχνοστάτες και λυχνάρια, όπλα, κοσμήματα, ξύλινα κιβωτίδια, νόμισμα εποχής Τραϊανού κ.ά. που θα συνόδευαν τους νεκρούς στη μετά θάνατον ζωή τους.

Δίπλα στους λάκκους αποκαλύφθηκαν οι πέντε άμαξες που μετέφεραν τους νεκρούς στην περιοχή του τύμβου μαζί με τα υποζύγιά τους και πέντε ακόμη άλογα. Οι πέντε άμαξες και τα υποζύγιά τους έχουν εναποτεθεί σε ρηχούς λάκκους, ανοιγμένους στο φυσικό έδαφος. Η κάθε άμαξα διαφέρει ως προς τη διακόσμηση και στα τεχνικά χαρακτηριστικά από τις άλλες. Ωστόσο, σε όλες διατηρούνται οι άξονες, τα σιδερένια στεφάνια των τροχών (επίσωτρα), τα συμπαγή σιδερένια περιαξόνια, καθώς και τα υπόλοιπα μεταλλικά, λειτουργικά και διακοσμητικά στοιχεία, ενώ σε δύο από αυτές διατηρούνται και αποτυπώματα των ξύλινων τμημάτων τους.

Η πρώτη ομάδα αμαξών εντοπίστηκε στο δυτικό τμήμα του τύμβου και περιλαμβάνει δύο άμαξες (Β΄ και Γ΄), ενώ δίπλα τους βρέθηκε και η ταφή δύο αλόγων (ταφή αλόγων Α'). Οι τροχοί εδώ έχουν αποσυνδεθεί από τους άξονες, χωρίς να απομακρυνθούν τα άλογα από τους ζυγούς. Οι σκελετοί των αλόγων βρέθηκαν σε πολύ κακή κατάσταση, ενώ τα μεταλλικά αντικείμενα έχουν υποστεί σημαντικές φθορές, εξαιτίας της σύστασης και της υγρασίας του εδάφους. Στη δεύτερη ομάδα ανήκουν οι άμαξες Α΄, Δ΄, Ε΄, οι οποίες βρέθηκαν στη νοτιοανατολική πλευρά του τύμβου και η διάταξή τους ακολουθεί την περιφέρειά του. Στις άμαξες αυτές οι τροχοί και οι άξονες έχουν αποσυνδεθεί και τα άλογα έχουν λυθεί από τους ζυγούς, ενώ δε διατηρούνται καθόλου υπολείμματα ή ίχνη ξύλου. Αντιθέτως τα μεταλλικά αντικείμενα και οι σκελετοί των αλόγων σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση. Κοντά στις άμαξες της δεύτερης ομάδας και συγκεκριμένα ανάμεσα στις άμαξες Α' και Δ' βρέθηκε ταφή τριών αλόγων.

Σε διάφορες περιοχές του τύμβου βρέθηκαν σπασμένα αγγεία, στάχτες και οστά ζώων, τα οποία πιθανότατα αποτελούν υπολείμματα των τελετών και των προσφορών που γίνονταν κατά τη διάρκεια κατασκευής του τύμβου προς τιμήν των νεκρών. Εντοπίστηκαν επίσης δύο πλίθινες παραλληλεπίπεδες κατασκευές, πάνω και γύρω από τις οποίες βρέθηκαν στάχτες και μεγάλος αριθμός μικρών πήλινων σπασμένων αγγείων που περιείχαν προσφορές προς τους νεκρούς, ενώ εντοπίστηκαν και δύο λάκκοι-εστίες γεμάτοι στάχτες.

Οι άμαξες που βρέθηκαν στη Μικρή Δοξιπάρα ήταν τα οχήματα με τα οποία μεταφέρθηκαν οι νεκροί στο χώρο ταφής. Η ταφή τετράτροχων αμαξών και αλόγων μαζί με τους νεκρούς είναι μια πρακτική που απαντά σε πολλές περιοχές του αρχαίου κόσμου, ήδη από τους μυκηναϊκούς χρόνους, αλλά και στην Ευρώπη και στην Ασία. Στον ελλαδικό χώρο, ωστόσο, ένα τόσο ολοκληρωμένο σύνολο τετράτροχων αμαξών συναντάται για πρώτη φορά στον τύμβο της Δοξιπάρας. Μέχρι σήμερα είχαν βρεθεί μεμονωμένα εξαρτήματα αμαξών μέσα σε τάφους.

Βιβλιογραφία:

Αρχαιολογικός οδηγός, (1999). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 27.

Αρχαιολογικός Χάρτης Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 6.

Ελλάς-Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, (1992). Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας – Θράκης.

Doxipara, The burial mound of Mikri Doxipara-Zoni, (2005). Έκδοση Υπουργείου Πολιτισμού, Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων.