02/12/2007
Χάνα
Στο κέντρο του αρχαιολογικού χώρου της Τραϊανούπολης σώζεται σχεδόν άθικτο μεγάλο καμαροσκεπές κτίριο, γνωστό ως «Χάνα». Χτίστηκε στο β’ μισό του 14ου αιώνα από τον Γαζή Εβρενός, όταν η Θράκη είχε καταληφθεί από τους Οθωμανούς και χρησίμευε ως σταθμός και ξενώνας για τους λουόμενους στα ιαματικά λουτρά και για τους ταξιδιώτες πάνω στον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης. Το ρωμαϊκό θερμαινόμενο λουτρό έφερε μέχρι το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αναθηματική επιγραφή του Γαζή Εβρενός.
Πρόκειται για ένα μεγάλο επιμήκες, καμαροσκεπές οικοδόμημα, το οποίο αποτελείται από προθάλαμο και έναν μεγάλο κεντρικό χώρο. Στον προθάλαμο που είναι σήμερα κατεστραμμένος υπήρχαν κτιστά τζάκια. Χαρακτηριστικά του οικοδομήματος αποτελούν η πλινθοπερίκλειστη τοιχοποιία και τα πέτρινα αρχιτεκτονικά μέλη. Η πύλη είναι αψιδωτή, ενώ η στέγη αμφικλινής με αργούς λίθους μέσα σε στρώμα κονιάματος. Οι μακριές ανοιχτές κοιλότητες κατά μήκος των μεγάλων πλευρών φαίνεται πως ήταν θέσεις ξύλινων δοκών.
Το κτίριο αποτελεί ένα από τα πρώιμα οθωμανικά μνημεία που χτίστηκαν στη Θράκη, πριν από την άλωση της Κωνσταντινούπολης, αλλά και ένα από διάφορα άλλα παρόμοια κοινωφελή κτίρια που ιδρύθηκαν κατά μήκος της Εγνατίας οδού εκείνη την εποχή. Το μνημειώδες αυτό έργο δεν διαφέρει από τα σύγχρονά του βυζαντινά ως προς τις μεθόδους κατασκευής και την αρχιτεκτονική μορφή, αλλά μόνο ως προς το μέγεθος, τα επιλεγμένα υλικά, το κόστος και κυρίως την ηθελημένη επιβλητικότητα, γεγονός που υποδηλώνει τη τάση για εντυπωσιασμό των επιτιθέμενων Οθωμανών έναντι των ντόπιων πληθυσμών με την ανέγερση μεγαλοπρεπών κτισμάτων κοινής ωφελείας.
Σήμερα στη Χάνα φυλάσσεται η αρχαιολογική συλλογή Τραϊανούπολης.
Βιβλιογραφία:
Μπακιρτζής Χ., (1994). Βυζαντινή Θράκη, στο Θράκη, Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας – Θράκης, σελ. 188-189.
|